Γρηγόρη και φίλοι που διαβάζετε .
Οπως έχω πει δεν έχω πάει στην Κούβα , κατά συνέπεια δεν μπορώ να έχω προσωπική άποψη.
Προσπαθώ λοιπόν να παρακάμπτω τα άρθρα προπαγάνδας και να διαβάζω όσο το δυνατόν μαρτυρίες απλών ανθρώπων ή κάποια δημοσιεύματα από ανεξάρτητα και έγκυρα περιοδικά.
Ένα πολύ καλό και κατατοπιστικό άρθρο στο γνωστό και έγκυρο περιοδικό "New England Journal of Medicine", που αφορά το σύστημα υγείας στην Κούβα. Ένα εξαιρετικά δομημένο σύστημα - εντελώς δωρεάν - που επικεντρώνεται στην πολιτική πρόληψης της νόσου, έχοντας αναπτύξει ένα εξαιρετικά πυκνό δίκτυο μονάδων πρωτοβάθμιας περίθαλψης στο οποίο απασχολούνται πάρα πολλοί επαγγελματίες της υγείας, κυρίως γιατροί. Μια πολιτική υγείας που μπορεί να μας διδάξει σε αρκετά σημεία και γιατί όχι, προσαρμοσμένη στην ελληνική πραγματικότητα, να μας βοηθήσει να βρούμε κάποιες διεξόδους σε πολλά και δισεπίλυτα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε αυτή την περίοδο σαν χώρα.
A Different Model — Medical Care in Cuba
...........και για όποιον έχει όρεξη να διαβάσει την μετάφραση.
Ένα διαφορετικό μοντέλο – Η Ιατρική φροντίδα στην Κούβα.
Για τους δυτικούς επισκέπτες, η Κούβα λειτουργεί αποπροσανατολιστικά. Παντού υπάρχουν αμερικάνικα αυτοκίνητα, μόνο που σχεδόν όλα είναι παλιά, με ημερομηνία κατασκευής κάπου στην δεκαετία του 1950 ! Επίσης, οι πιστωτικές και οι άλλες τραπεζικές κάρτες δεν περνούν πουθενά, ενώ τα «έξυπνα» κι
Αλλά και το Κουβανέζικο Σύστημα Υγείας δείχνει εξίσου εξωπραγματικό, εξωφρενικό θα λέγαμε, αφού τα πάντα φαίνεται να έχουν γυρίσει ανάποδα:
Ο καθένας έχει τον γιατρό του. Στην Κούβα, υπάρχουν γιατροί, πολλοί γιατροί. Στη συνέχεια, όλα είναι δωρεάν, χωρίς να υπάρχει κάποιου είδους ασφαλιστική κάλυψη ή κάποια εισφορά από τους πολίτες για τα ζητήματα που αφορούν την περίθαλψή τους. Το Σύστημα όμως φαίνεται καλά οργανωμένο, με βασική προτεραιότητα την πρόληψη των νοσημάτων. Έτσι, παρά το γεγονός ότι η Κούβα είναι μια φτωχή χώρα με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες, σε θέματα υγείας φαίνεται να έχει επιλύσει με επιτυχία κάποια προβλήματα που εμείς οι δυτικοί, ακόμα προσπαθούμε να βρούμε κάποια άκρη.
Οι οικογενειακοί γιατροί, με τη βοήθεια των νοσηλευτών και των άλλων επαγγελματιών υγείας, είναι υπεύθυνοι για την παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και πρόληψης στις περιοχές ευθύνης τους (στις αστικές περιοχές σημαίνει μια αναλογία 1000 ασθενείς ανά γιατρό). Όλες οι υπηρεσίες υγείας είναι οργανωμένες σε τοπικό επίπεδο, γεγονός που φαίνεται λογικό, αφού τόσο οι ασθενείς όσο και οι φροντιστές τους ζουν μαζί, στις ίδιες κοινότητες.
Το σύστημα αρχειοθέτησης των ασθενών είναι απαρχαιωμένο και βασίζεται σε κάρτες ασθενών, ακριβώς όπως γινόταν στις ΗΠΑ στην δεκαετία του 1960. Καμιά σχέση με ηλεκτρονικούς υπολογιστές, βάσεις δεδομένων, κλπ. Εντούτοις είναι ένα σύστημα εκπληκτικά πλούσιο σε πληροφορίες, επικεντρωμένες στην υγεία του πληθυσμού.
Όλοι οι ασθενείς κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το ρίσκο υγείας που έχουν σε τέσσερα επίπεδα: Επίπεδο Ι το καλύτερο, επίπεδο ΙV το χειρότερο. Για παράδειγμα, οι «υγιείς» καπνιστές αυτόματα εντάσσονται στο επίπεδο ΙΙ, ενώ οι ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια στο ΙΙΙ, αρκεί να είναι σχετικά σταθεροί και να μην έχουν συχνές παροξύνσεις της νόσου τους. Οι γιατροί της κοινότητας, σε πολύ τακτά χρονικά διαστήματα στέλνουν αναφορές σε ανώτερα κλιμάκια για τον αριθμό των ασθενών που έχουν ανά κατηγορία. Επίσης, αναφορές γίνονται και για τους ασθενείς με νοσηρές καταστάσεις ή καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου, όπως η υπέρταση (ακόμα και αν είναι καλά ρυθμισμένη με την φαρμακευτική αγωγή), ή τον Σακχαρώδη Διαβήτη. Αναφορές στέλνονται επίσης για την κατάσταση των ασθματικών ασθενών, τον βαθμό της εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού, τα pap-test, τις κυήσεις υψηλού κινδύνου που πιθανά θα χρειαστούν προγεννητική φροντίδα, κλπ.
Κάθε ασθενής, θα δεχθεί ιατρική επίσκεψη τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, συχνότητα που εννοείται είναι πολύ πιο αυξημένη σε όσους πάσχουν από σοβαρά προβλήματα υγείας. Όταν κρίνεται από τον οικογενειακό γιατρό απαραίτητο, ο ασθενής εισάγεται στην Πολυκλινική της περιοχής του, όπου εξετάζεται από ειδικούς ιατρούς. Εκεί, είτε παραμένει για νοσηλεία, είτε επιστρέφει στην οικία του ακολουθώντας τις νέες ή τις τροποποιημένες οδηγίες για την αντιμετώπιση της νόσου του. Για παράδειγμα, ειδική ομάδα επαγγελματιών υγείας ελέγχει κατά πόσο ο φυματικός ασθενής ακολουθεί πιστά την πολύμηνη φαρμακευτική αγωγή του, ενώ πραγματοποιούνται συχνοί έλεγχοι πτυέλων για βάκιλο του Κωχ.
Οι παρεμβάσεις υγείας στον πληθυσμό είναι επίσης δυναμικές και θεαματικές: Συγκαλούνται οικογενειακά συμβούλια όπου συζητούνται ζητήματα αντισύλληψης και πρόληψης ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Επιθεωρήσεις στα σπίτια, όπου ελέγχεται η ύπαρξη στάσιμων νερών και η κατάσταση των αποχετεύσεων, προκειμένου να προληφθούν οι ασθένειες που μεταδίδονται με τα κουνούπια.
Αυτή η πυκνά δομημένη μορφή του Συστήματος Υγείας, όπως και η επικέντρωση στον τομέα της πρόληψης, φαίνεται τελικά να αποδίδει πολλά και θετικά αποτελέσματα: Ο βαθμός εμβολιαστικής κάλυψης του κουβανέζικου πληθυσμού είναι από τους καλύτερους παγκόσμια. Το προσδόκιμο ζωής, αγγίζει τα 78 έτη, σχεδόν όσο στις ΗΠΑ. Η βρεφική θνησιμότητα είναι πολύ χαμηλή: Μόλις 5 νεογνά στις 1000 γεννήσεις, ποσοστό καλύτερο από αυτό των ΗΠΑ. Αναλογικά, η βρεφική θνησιμότητα στην Κούβα της δεκαετίας του 1950, ξεπερνούσε το 80 τοις χιλίοις. Η μητρική θνησιμότητα όμως εξακολουθεί να είναι σχετικά υψηλή σε σχέση με τις αναπτυγμένες οικονομικά χώρες και να προσεγγίζει τις τιμές των άλλων χωρών της Καραϊβικής.
Δεν χωράει αμφιβολία ότι για τα καλά αυτά νούμερα δεν ευθύνεται μόνο το Σύστημα Υγείας. Υπάρχει μεγάλη βελτίωση στην διατροφή, όπως και στην εκπαίδευση του κόσμου. Στην Κούβα, ο αναλφαβητισμός είναι άγνωστος (κάτω του 1% ), ενώ στα σχολεία υπάρχουν υποχρεωτικά μαθήματα σχετικά με την υγεία.
Μια πρόσφατη εκστρατεία έχει ξεκινήσει με σκοπό την αποδοχή της ομοφυλοφιλίας από την κοινωνία. Μια εκστρατεία, με σκοπό κυρίως την πρόληψη και την μείωση των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Δυστυχώς, οι αντικαπνιστικές εκστρατείες δεν έχουν πετύχει. Αν και ο αριθμός των καπνιστών έχει μειωθεί, οι επαγγελματίες υγείας, ομολογούν με ειλικρίνεια ότι είναι δύσκολο να πείσουν τους Κουβανούς ότι πρέπει να διακόψουν το κάπνισμα. Πάντως, η εποχή που στα δελτία τροφίμων και στο καθημερινό σιτηρέσιο περιλαμβανόταν και μια συγκεκριμένη ποσότητα καπνού, έχει πια περάσει.
Η αντισύλληψη όχι μόνο είναι νόμιμη, αλλά ενθαρρύνεται. Το ίδιο νόμιμες είναι και οι αμβλώσεις, αλλά πάντα αντιμετωπίζονται ως μια αποτυχία του συστήματος.
Όλη η παραπάνω έκθεση δεν έχει σαν σκοπό να εξιδανικεύσουμε το Σύστημα Υγείας στην Κούβα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι ένα σύστημα αυστηρά κεντρικά σχεδιασμένο, μη λαμβάνον υπόψη τις ατομικές ανάγκες και επιθυμίες του χρήστη που δεν μπορεί να λειτουργήσει ως καταναλωτής υπηρεσιών υγείας. Επίσης, πρέπει να τονιστεί και η πλήρης απουσία ενός εναλλακτικού και επί πληρωμή, ιδιωτικού συστήματος υγείας, που θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά και συναγωνιστικά με το κρατικό.
Η Κούβα είναι μια χώρα, όπου το 80% του πληθυσμού της εργάζεται για το κράτος. Η κυβέρνηση διαχειρίζεται τους προϋπολογισμούς και έχει απόλυτο έλεγχο στα οικονομικά της υγείας. Αν και πολλές επιγραφές σε ιατρεία υπενθυμίζουν στον κόσμο πόσο κοστίζει στο κράτος και στην κοινωνία η δωρεάν περίθαλψη, στην πράξη η έννοια κόστος-όφελος είναι άγνωστη στη χώρα.
Η Κούβα, αναλογικά έχει τους διπλάσιους γιατρούς από τις ΗΠΑ. Πολλοί από αυτούς, με ηθικά κυρίως κίνητρα, εργάζονται εθελοντικά σε τρίτες χώρες που η Κούβα ενισχύει. Το 2008, υπήρχαν 37.000 γιατροί από την Κούβα σε άλλες χώρες. Τελευταία, αποστολή γιατρών γίνεται και σε χώρες όχι απαραίτητα φτωχές, αλλά που έχουν συνάψει ειδικές συμφωνίες με την Κούβα με συγκεκριμένα οικονομικά ανταλλάγματα (π.χ. γιατροί έναντι πετρελαίου, με τη Βενεζουέλα).
Κάθε επισκέπτης μπορεί εύκολα να δει ότι η Κούβα απέχει πολύ ώστε να ονομαστεί αναπτυγμένη οικονομικά χώρα. Υπάρχουν σοβαρά προβλήματα και ελλείψεις σε βασικές υποδομές, όπως δρόμοι, κατοικίες, αποχετεύσεις, χώροι υγιεινής, κλπ. Οι Κουβανοί όμως έχουν αρχίσει να αντιμετωπίζουν τις γνωστές ασθένειες του δυτικού κόσμου, όπως στεφανιαία νόσος, παχυσαρκία, κλπ. Ο πληθυσμός εξάλλου αρχίζει και εκεί να μεγαλώνει. Ήδη, αυτή τη στιγμή, το 11,7% του πληθυσμού είναι άνω των 65 ετών.
Όπως και να είναι, το ασυνήθιστο για την Δύση Σύστημα Υγείας της Κούβας, με την έμφαση που δίνει στην πρόληψη και στην αναλογία γιατρού-ασθενών, με την προσοχή που δίνει στην υγεία της κοινότητας, αν και στενά συνδεδεμένο με την πολιτική ιστορία και το οικονομικό σύστημα της χώρας, μπορεί να δώσει κάποια μαθήματα και σε άλλες χώρες, έστω και οικονομικά αναπτυγμένες.[/QUO
Διονυση πραγματικα σαν ρητορικη ερωτηση σε ποια ανατολικη χωρα θα ηθελες να ζεις και να εχεις την οικογενεια σου;
.victory.
